ΙΜΑΡΕΤ

 ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

«ΙΜΑΡΕΤ» /ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Τετάρτη 30 Νοεμβρίου | Ώρα 19:00

Η πολυσέλιδη ιστορία του τοποθετείται στην Άρτα στο β’ μισό του 19ου αιώνα, όταν τα εδάφη της περιοχής κατέχουν οι Τούρκοι και η Ελλάδα είναι ένα μικρό ανεξάρτητο κράτος. Το βιβλίο, βασιζόμενο σε δύο πρόσωπα, τον Έλληνα Λιόντο και τον Τούρκο Νετζίπ και την άρρηκτη αδελφική φιλία τους, εξιστορεί την πορεία της μεικτής εθνολογικά κοινωνίας της Άρτας από 1854 μέχρι και το 1882. Έλληνες, Τούρκοι και Εβραίοι ζουν κάτω από το ίδιο Ιμαρέτ, το πολύπλοκο μηχανικό ρολόι, αγαπημένο των δύο φίλων και του παππού του Νετζίπ.

Η εκδοχή αυτής της συμβίωσης είναι ενδιαφέρουσα και γοητευτική και δεν είναι σίγουρα αυτό που έχουμε διδαχτεί στην σχολική μας ιστορία. Η εικόνα που δίνει το βιβλίο είναι πως η συμβίωση είναι δυνατή, με τα προβλήματα βέβαια που αυτό συνεπάγεται. Διαφορετικοί άνθρωποι, με τρεις διαφορετικές θρησκείες, διαφορετικές γλώσσες, ήθη, έθιμα, παραδόσεις, πορεύονται το δρόμο της ζωής, ελπίζουν το ίδιο, ερωτεύονται, ιδρώνουν για τον επιούσιο, ονειρεύονται, κινδυνεύουν, αγαπιούνται, μισούνται, εχθρεύονται, συγχωρούνται, αλληλοβοηθιούνται Κάθε ομάδα κρατά το δικό της πολιτισμό, είναι όμως ανοιχτή και στον πολιτισμό των άλλων.

Καμία φορά δανείζονται από τον’ «ξένο πολιτισμό». Όπως ο τούρκος Νετζίπ που τραγουδούσε το ‘’πουλάκι ξένο/ξενιτεμένο,/πουλί χαμένο /που να σταθώ’’ τις στιγμές της νοσταλγίας του για την αγαπημένη του Καλίλα, τραγούδι που γενικώς τραγουδούσαν οι μουσουλμάνοι. Από την άλλη, η εκμετάλλευση των ραγιάδων και η εξαθλίωση τους –η οποία περιγράφεται και αναλύεται διεξοδικά βασιζόμενη σε πολλά ιστορικά στοιχεία-φαίνεται να μην έχει εθνικότητα. Είναι το ίδιο βάρβαρη και ανάλγητη είτε προέρχεται από Τούρκους, είτε από Έλληνες είτε από τα μοναστήρια. Και φυσικά συνεχίστηκε και μετά την προσάρτηση της Άρτας στο ελληνικό κράτος από την ίδια την ελεύθερη μητέρα πατρίδα για να εξελιχτεί στο αγροτικό ζήτημα και να φτάσει στην εξέλιξη του Κιλελέρ. Το βιβλίο είναι γεμάτο από πολλά λαογραφικά, πολιτιστικά και εθνολογικά στοιχεία και για τους τρεις ολιτισμούς και μας βοηθά σε πολλά σημεία να κατανοήσουμε πολλά στοιχεία που έχουν εισχωρήσει στην καθημερινή μας ζωή και στον πολιτισμό μας από εκείνη την εποχή.

Ταυτόχρονα δείχνει πως και το αντίστροφο συνέβαινε επίσης. Ακολουθώντας τους δυο ήρωες από τη γέννηση τους έως την ενηλικίωση τους και την αποκατάσταση τους, στην ελεύθερη Αθήνα τους ενός και στην Κωνσταντινούπολη του άλλου, περνούν από μπροστά μας τόσο η ιστορία ενός τόπου όσο και η προσωπική ιστορία δεκάδων ανθρώπων. Ιστορία και άνθρωποι βαδίζουν μαζί. Ένα μωσαϊκό χαρακτήρων περνά από τα μάτια μας κάνοντας την ιστορία ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και πολυπρόσωπη. Η αφήγηση είναι ρέουσα, ελκυστική και πλούσια. Έχει όλα τα συστατικά στο βαθμό ακριβώς που χρειάζεται για να κάνει την ανάγνωση μια δυνατή και αληθινή εμπειρία.

Γλαφυρή και λυρική όπου χρειάζεται, με θεατρικούς διαλόγους, περιγραφές που δεν πλατειάζουν και δεν κουράζουν, γνήσια δραματικότητα, προσεγμένη ιστορική αναδρομή, ξεκάθαρη δομή αλλά και αστυνομικό σασπένς, σε κερδίζει από τις πρώτες σελίδες. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που ταυτόχρονα είναι και μια κοινωνιολογική μελέτη καθώς μιλά για την συμβίωση με το ξένο και το εχθρικό, τον κατακτητή και τον βάρβαρο-όπως είχαν καταγραφεί στην συνείδηση του λαού οι Τούρκοι- , το αγροτικό ζήτημα στην Τουρκοκρατία και μετά αλλά και ένας φιλοσοφικός στοχασμός πάνω στη ζωή και το νόημα της, τη φιλία, το θάνατο και την αγάπη. Χωρίς να παίρνει απόσταση από τα γεγονότα τα μετουσιώνει και τα αναδεικνύει στις παραπάνω διαστάσεις με ένα φυσικό και αληθινό τρόπο. Αξίζουν συγχαρητήρια στον Γιάννη Καλπούζο.

Πληροφορίες: Δημοτική Βιβλιοθήκη Θέρμης τηλ: 2310 463423